Studio Siska | Zelfzeker zijn in het niet-weten
Een vroege ochtend in een lege koffiebar in Vilvoorde. Ik heb afgesproken met Saskia Vandeputte om te praten over haar werk, haar passies, drijfveren en wat haar maakt tot een goede procesbegeleider en vormingswerker. Ik stelde de vragen en zij antwoordde of was het andersom. Nu ik terugblik op mijn ontmoeting met Saskia, herinner ik me nog heel helder wat zij die ochtend meermaals herhaalde: ‘de hoofdzaak van mijn werk is: goede vragen stellen.' 
15987
post-template-default,single,single-post,postid-15987,single-format-standard,ajax_fade,page_not_loaded,,vertical_menu_enabled,side_area_uncovered_from_content,qode-theme-ver-17.2,qode-theme-bridge,wpb-js-composer js-comp-ver-5.0.1,vc_responsive

Zelfzeker zijn in het niet-weten

Zelfzeker zijn in het niet-weten

Een vroege ochtend in een lege koffiebar in Vilvoorde. Ik heb afgesproken met Saskia Vandeputte om te praten over haar werk, haar passies, drijfveren en wat haar maakt tot een goede procesbegeleider en vormingswerker. Ik stelde de vragen en zij antwoordde of was het andersom. Nu ik terugblik op mijn ontmoeting met Saskia, herinner ik me nog heel helder wat zij die ochtend meermaals herhaalde: ‘de hoofdzaak van mijn werk is: goede vragen stellen.’ 

Vragen stellen, creëert eigenaarschap
Als begeleider van een proces, werk je vaak met inhoudelijke experts. In het geval van Saskia zijn dat meestal leerkrachten of andere onderwijskundigen. ‘Het is belangrijk dat je je in het werken met hen ook als expert kan opstellen maar dat wil niet zeggen dat je hen overdondert met inhoud en adviezen’, vervolgt ze, “vaak merk ik dat ik mensen een stapje verder breng, door bijvoorbeeld aan het begin van een traject een aantal vragen te stellen en daar ook voldoende bij stil te staan. Vragen zoals: Waarom gaan we deze oefening doen? Wat maakt het belangrijk om collega’s daar bij te betrekken? Door de juiste vragen te stellen, zet je de deelnemers zelf aan het werk, maak je hen eigenaar van het probleem en zorg je ervoor dat je samen met de groep betekenis kan geven aan de uitdaging waarvoor ze staan”, benadrukt Saskia.

‘Merci voor wat je zegt, maar dit is eigenlijk geen antwoord op mijn vraag’
Saskia weet goed waar ze naar toe wil met haar vragen, als begeleider houdt ze de touwtjes stevig in handen. “Ik geloof dat vragen stellen heel sturend is, mijn aanvoelen is dat onderzoeken en veel vragen stellen voor een aantal mensen overkomt als een heel softe strategie terwijl ik het gevoel heb dat ik door vragen te stellen zeer sturend ben – niet zozeer op de inhoud, want wat dat betreft moet je gewoon zeggen wat je te zeggen hebt, anders stel je valse vragen- maar ik ben wel heel sturend op de procedure en op het proces. Met mijn vragen bepaal ik grotendeels waarover mensen het hebben. Mensen kunnen nog altijd je vraag negeren maar ik merk dat ik daar streng op ben, dan herhaal ik en herformuleer ik de vraag”, vervolgt Saskia: ‘Merci voor wat je zegt maar dit is eigenlijk geen antwoord op mijn vraag.’

Zelfzeker zijn in het niet-weten
Uit haar verhaal blijkt dat Saskia ondanks haar vaak onderzoekende houding belang hecht aan het bieden van structuur en houvast aan de groepen die ze begeleidt: “ je expertise als procesbegeleider heeft te maken met wie aan het stuur zit, hoe participatief je ook werkt, ik geloof dat je als begeleider altijd een begeleidersrol blijft hebben, je zit altijd aan het stuur en je kan je stuur met veel mensen delen of bewust je stuur afgeven maar dan nog heb je altijd zicht op het stuur.” Wat doe je dan als je het zelf even niet meer weet of niet onmiddellijk een juist antwoord kunt formuleren uit een vraag van de groep, vraag ik mij af. Saskia vervolgt: “Ik kan zelfzeker aan een groep zeggen: dàt is een uitdaging waar ik zelf nog geen sluitend antwoord op heb maar ik heb wel een aantal kapstokken voor mezelf verzameld. Er is een verschil tussen zeggen: ‘ik weet het totaal niet en ik zwem even hard in de zee als jullie’ of toch nog een vorm van houvast of structuur bieden. Daar zit voor mij de expertise als procesbegeleider, je stelt een aantal vragen of biedt stellingen aan waardoor de groep zelf de antwoorden op de vraag vindt.”

Goede vragen stellen, werkt!
Als ik terugwandel naar het station bedenk ik wat voor een fijne job we toch hebben. Aan onze klanten nieuwsgierige vragen stellen en hen zelf de antwoorden laten vinden. Een aantal maanden geleden begeleidde ik een team bij de opstart van een nieuw project. Aan de hand van de 2×2 vragen, ging ik met hen op zoek naar de kern en het belang van het project. Deze vragen gaven hen energie en richting om meteen aan de slag te gaan. Het gesprek met Saskia en mijn ervaringen in de praktijk maken één ding duidelijk: goede vragen stellen, werkt!

Saskia Vandeputte is mede-oprichter en procesbegeleider bij Schoolmakers, een coöperatieve vennootschap die leer- en veranderprocessen in scholen begeleidt.

Studio Siska
info@studiosiska.be


Top